Türk Eğitim Tarihinde Selçuklu Medreseleri

Türk Eğitim ve Öğretim Tarihinde Selçuklu Medreselerinin Yeri

Prof. Dr. Remzi KILIÇ

Türk Eğitim ve Öğretim Tarihinde Selçuklu Medreselerinin Yeri

Selçuklu Devleti (1038-1157), Türk, İslam ve Dünya tarihinde çok önemli bir yer tutar. Selçuklu Devleti Maveraünnehir’den Ege kıyılarına kadar uzanan büyük bir imparatorluktu. Batı’nın Haçlı seferlerine Selçuklular başarı ile karşı koydular. Selçuklu devlet adamları eğitime ve bilimin gelişmesine önem vermişlerdir. Selçuklu medreseleri hızla gelişmiş ve ülkenin her tarafına yayılmıştır.

Selçuklu eğitim tarihinde Ahilik gibi bir yaygın eğitim kurumu, Atabeğlik gibi şehzadelerin yetişmesi için bir uygulama ortaya çıkmıştır. Başlangıçta Selçuklu sultanları Türkçe’den başka dil bilmez ya da konuşmazken zamanla Selçuklu saraylarında Farsça ve Arapça konuşulup yazılmıştır.

Devamını Oku…

Osmanlı-Özbek Siyasi İlişkileri

Osmanlı-Özbek Siyasi İlişkileri

Prof. Dr. Remzi KILIÇ

OSMANLI – ÖZBEK SİYASİ İLİŞKİLERİ (1530-1555)

Türk yüzyılı olarak nitelenen XVI. yüzyıl da, Kanuni Sultan Süleyman devri (1520-1566), Türk Dünyası ile olan ilişkilerimiz açısından aktif olan dönemlerdendir. Bu dönem de özellikle İran’a karşı oluşturulan, Osmanlı Devleti ile Özbek Hanları arasındaki dayanışmayı ortaya koymak gerekir. Yavuz Sultan Selim Han(1512-1520) devrinden sonra Osmanlı Devleti ile Türkistan Hanlıkları ilişkileri kısmen zayıflamıştı.

Ancak bu ilişkiler, Kanuni Sultan Süleyman iktidar da iken, 1530-1555 yılları arasında süren Osmanlı-İran savaşlarında tekrar canlanmıştır. Öteden beri, Türkistan’da bulunan Özbek Hanları, İran’da hüküm süren Safevi Şahları ile sürekli savaş halinde bulunuyorlardı.

Özbek Göçgüncü Han(1510-1530), Safevi hükümdarı Şah İsmail(1501-1524) ve Şah Tahmasb’la (1524-1576) sürekli savaşmış ve bu savaşların çoğu Özbekler lehine sonuçlanmıştı.
Özbekler’in Horasan bölgesini kısmen ele geçirmeleri üzerine, Şah Tahmasb büyük bir ordu ile harekete geçti.

Devamını Oku…

Tarihte Türk Milleti Hakkında Ne Söylediler

Tarihte Türk Milleti Hakkında Yazılanlar

Tarihte Türk Milleti Hakkında Yazılanlar

  • Türkler (Müslüman olan İlk Türkler) yavuz binicidirler. Hücumda düşmanlarını kolaylıkla çevirip bozarlar. On millete mensup, on yiğit adamın kuvveti, tek bir kimsede toplansa, yine bir Türk’e bedel olamaz. Türkler yaltaklanma, yalan sözler, münafıklık, kovuculuk, yapmacık, gösteriş, dostlarına karşı havalı, arkadaşlarına karşı fenalık, bi’dat nedir bilmezler. Çeşitli fikirler onları bozmamıştır. CAHİZ (ARAP ALİMİ 870)
  • Türkler pek namuslu insanlardır. CAHİZ (ARAP ALİMİ 870)
  • Poltava’da esir oluyordum. Bu, benim için bir ölümdü, kurtuldum. Buğ nehri önünde tehlike daha kuvvetli olarak belliydi… Gene kurtuldum. Fakat bugün esirim. Türklerin esiriyim. Denizin, ateşin ve suyun yapamadığını onlar yaptılar, beni esir ettiler. Ayağımda zincir yok. Zindan da değilim. Hürüm, istediğimi yapıyorum. Lakin gene esirim; şefkatin, ülüvvü cenabın, asaletin, nezaketin esiriyim. Türkler beni işte bu elmas bağa sardılar.  DEMİRBAŞ KARL (Prut savaşında 1711’de Osmanlıya esir düşen İsveç kralı )
  • Devamını Oku…

Cumhuriyet Bayramımız Kutlu Olsun

Cumhuriyet Bayramımız Kutlu Olsun

Türk milletinin yeniden doğuşunun 99. yılında Cumhuriyet Bayramınızı en içten duygularımla kutlar, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kurulmasını ve gelişmesini sağlayan başta Atatürk olmak üzere tüm devlet büyüklerimizi minnet ve şükran duyguları içerisinde anarken vatanımız ve milletimiz uğruna canlarını feda eden tüm şehitlerimize Yüce Allah’tan rahmet dileriz.

Devamını Oku…

Hun İmparatorluğu Hakkında Bilgiler

Çin Kaynaklarında Büyük Hun İmparatoru Mete Han

Hun İmparatorluğu, Hunlar’ın Avrupa’da kurduğu bir imparatorluktur, Türk tarih literatüründe Avrupa Hun İmparatorluğu ya da Batı Hun İmparatorluğu olarak da adlandırılır. Hunlar, Avrasya kökenli bir boylar konfederasyonudur.350 yılında Asya bozkırlarından batı yönünde harekete geçmişler; dönemlerine göre çok gelişmiş silah ve donanımları, yüksek hızları ve üstün savaş taktikleriyle önlerine çıkan kavimleri sürerek ya da egemenlik altına alarak Avrupa’nın neredeyse tamamını işgal etmişlerdir.

Hunların baskısıyla oluşan bu büyük hareketlilik Avrupa’nın sosyal, kültürel, demografik yapısını alt üst eden ve bugünkü yapının temellerini oluşturan Kavimler Göçü’nü başlatmıştır.

Avrupa Hun İmparatorluğu’nun kökeni olan Büyük Hun İmparatorluğu’nu Türk boyları kurmuş, yönetmiş; Türk kültürü devlete şeklini vermiştir.

Devamını Oku…

Çağatay Hanlığı Hakkında Bilgi

Çağatay Hanlığı

Çağatay Hanlığı, Moğol hükümdarı Cengiz Han’ın oğullarından Çağatay Han’ın adını taşıyan Türkleşmiş Moğol devlettir. Cengiz Han ölmeden önce topraklarını oğulları arasında paylaştırmıştı. Yıktıkları Kara Hıtay’ın toprakları olan Kaşgar civarı ile Maveraünnehir’in büyük bölümünü Çağatay’a vermişti. Çağatay’ın bu topraklarda 1227’de kurduğu devlet 1370’e değin varlığın sürdürdü.

Çağatay Han, önce ağabeyi Cuci Han ve ardından babası ölünce hanedanın en yaşlı üyesi oldu. Buna karşın kardeşi Ögeday’in kaan (büyük han) olmasına karşı çıkmadı ve topraklarını ona bağlı kalarak yönetti. Çağatay Han’ın 1241’de ölümünden sonra Çağatay Hanlığı merkezi Moğol devletine karşı mücadeleye girişti.

Çağatay’ın torunu Algu, Kubilay Han ile Arik Böge arasındaki taht mücadelesinin yol açtığı iktidar boşluğundan yararlanarak Harezmşahlar, Batı Türkistan ve Afganistan’ı da sınırlarına kattı. 1266’da tahta çıkan Mübarekşah, İslam dinini kabul eden ilk Çağatay hanı oldu. Ondan önceki Çağatay hükümdarları Şamanizm inancını benimsiyorlardı.

Devamını Oku…

Türk Lehçeleri Hakkında Bilgiler

Türk Lehçeleri Hakkında Bilgiler

Türk Lehçeleri

  • Çuvaş Türkçesi

Eski Volga Bulgarları’nın torunu olan Çuvaşlar, Çuvaş Özerk Cumhuriyeti’nde yaşamaktadır. Ayrıca İdil-Ural Bölgesi’ndeki öteki cumhuriyetlerde de Çuvaş toplulukları vardır. Bugün için toplam nüfusu yaklaşık 4 milyondur. Türk lehçelerinin gruplandırılmasında en başta kullanılan ölçüt ‘r-z’ ve ‘l-ş’ denkliğidir. Bu denklikle ortak Türk dilinden Çuvaşça adıyla bir kol ayrılmaktadır. Buna göre bütün Türk lehçelerindeki /z/ ve /ş/ sesleri Çuvaşçada /r/ ve /l/’dir. Bu özelliği ile ortak Türk dilinden ilk önce koptuğu anlaşılan Çuvaşça bugün Türk lehçeleri arasındaki anlaşılabilirlik bakımından en güç olanıdır.

  • Saha (Yakut) Türkçesi

Yakutlar, Türk dünyasının en kuzey-doğusunda yaşayan Türk halkıdır ve nüfusu 1 milyon civarındadır. Yakut Türkçesi, Türk lehçeleri arasında anlaşılabilirlik bakımından Çuvaş Türkçesi ile beraber en düşük oranı kapsamaktadır. Bunun başlıca nedenlerinden biri, Yakutçada %50 civarında Moğolcadan geçen alıntı sözcük bulunmasıdır.

Devamını Oku…

Selçuklu’nun Mimarı-Kınıklar

Selçuklu'nun Mimarı Kınıklar

Kınık Boyu, Oğuzlar Kınık Boyu Ne Zaman Nerede Kurulmuştur? Kime Bağlıdır? Kınık, Oğuzların 24 boyundan biri. Üçokların Deniz Han Oğulları koluna bağlıdır. Anadolu’nun Türkleşmesinde önemli rol oynamıştır. Selçuklu hanedanlarının bu boydan geldiği kabul edilir. Büğdüz, İğdir ve Yıva boylan gibi Kınıkların da ongunu (kutsal hayvan) çakırdır.

Kaşgarlı Mahmud’un, Oğuz boylarıyla ilgi­li en eski bilgileri içeren yapıtı Divanü Lugati’t-Türk’te Kınık boyu, Oğuz boylarıy­la ilgili listenin en başında yer alır. Reşided- din’in Camiü’t-Tevarih, Yazıcıoğlu’nun Selçukname (Tarih-i Âl-i Selçuk) adlı yapıtlarında da bu boyla ilgili çeşitli bilgiler bulunmaktadır.

Devamını Oku…

Günümüzde Türk Boyları ve Anlamları

Gününümüzde Türk Boyları ve Anlamları

GÜNÜMÜZDEKİ TÜRK BOYLARI

  • Abdal-Usta: Türkiye, İran, Türkistan
  • Abakan-HAKAS-Sagay: Bağımsız Devletler Topluluğu-Rusya Federasyonu
  • Ahiska-Mesket-Saka-İskit: Kafkasya, Türkistan
  • Altay: Bağımsız Devletler Topluluğu
  • Avşar-Afşar: Türkiye, İran
  • Azeri: Azerbaycan, Nahçıvan, İran, Türkiye
  • Başkurt-Başkır-Başgort: Bdt
  • Balkar-Balkır-Bolkar-Malkar: Kafkasya, İdil

    Devamını Oku…

Çanakkale Çetin Yerdir Geçilmez

Çanakkale Çetin Yerdir Geçilmez

Yedi düvel birleştiler geldiler
Saroz körfezinde cephe kurdular
Kanlı dere conk bayırdan vurdular
Çanakkale çetin yerdir geçilmez

Türk milleti aziz vatan yurdumuz
Seyit onbaşı nice evladımız
Mustafa kemalle şanlı ordumuz
Çanakkale çetin yerdir geçilmez

Devamını Oku…

1 2 13