Şair Kıvami
Hayatı hakkında yeterli bilgi bulunmayan Kıvâmî, yapılan araştırmalara göre Fatih devrinde defterdar olması muhtemel bir şairdir. Fetih-nâme-i Sultan Mehmed adlı eserini Sultan Bayezid için yazmıştır. Manzum mensur karışık olan eserinde hadiseleri anlatırken kendine has bir kompozisyon kurmuştur.
Olaylar eserde, şiir-nesir-şiir; tasvir-vak’a-dua ve övgü şeklinde anlatılmıştır. Nesir ve nazmındaki canlılık cümle veya mısra başlarında kullandığı tekrarlardan kaynaklanır. Tasvirlerinde daha çok mevsimleri anlatır.
Bunlar arasında bahar mevsiminin ayrı bir yeri vardır. Hemen her bahse girişte tekrarlar görülür. Bu tekrarlar zaman zaman cümle ve paragraflar şeklinde de devam eder. Fatih devri fetihlerini anlatmasına rağmen fetihlerle ilgili olarak, herhangi bir tarih vermemesi bir noksanlık olup eserin dikkat çeken bir başka özelliğidir.
Eserleri:
- Fetih-nâme-i Sultan Mehmed’in Âşık Paşazâde Tarihi’nden farkı, daha fazla şiirin yer alması ve II. Bayezid tarafından yazılması istenen bir eser olmasıdır. Kıvâmî, bu eserinde konulara şiirle başlamış, nesirle devam etmiş ve tekrar şiirle bitirmiştir. Yer yer sıralı cümleler kullanan Kıvâmî’de ki’li cümleler Âşıkpaşazade’ye göre daha fazladır. Yazarın kullandığı yeni ekler ve kelimeler ayrıca dikkat çeker. 28 bölümden meydana gelen eserin son üç bölümü II. Bayezid’e ayrılmıştır. Az da olsa Türk tarihinden kıssa ve fıkralara yer vermesi dikkat çekmektedir. Fetihnâme’nin tek yazma nüshası Berlin Staatsbibliothek’te bulunmaktadır
Kıvâmî,
Resûlün hicretinden dinle bu dem
Sekiz yüz oldı toksan üç dahı hem
beytinde eserin yazılış tarihini 893H.=1486-87M. olarak vermektedir. Kıvâmî’nin ayrıca Câmi’ü’n-Nezâir gibi şiir mecmualarında şiirlerine de rastlanmaktadır.
Kaynak:
- Anadolu Üniversitesi-XV. Yüzyıl Batı Türk Edebiyatı I(Sayfa 126)
- İslam Ansiklopedisi -futuvvetname (25. cilt, 507 sayfa)
Herkesin bir yaşama nedeni var. Benimkiyse, bir “Sevda”…