Ekmek, yalnızca bir yiyecek değil, aynı zamanda insanın hayata tutunmasını, emeğin kutsallığını ve paylaşımın önemini anlatan derin bir anlam taşır. Atasözleri ve deyimler, toplumların kültürel mirasını yansıtan en değerli öğelerden biridir ve ekmek etrafında şekillenen bu sözler, bizlere hayatın özünü kavramamız için rehberlik eder.
Bu yazımda sizler için ekmek ile ilgili atasözü ve deyimleri araştırdım.
Kerim yarınıneli/KerimUsta.com
Ekmek ile İlgili Atasözleri
- Açın gözü ekmek teknesinde olur. (kişinin tek düşüncesi, yaşaması için gerekli olan şeyi elde etmektir.)
- Açın koynunda (karnında) ekmek (eğleşmez) durmaz. (kazancı yetmeyen kişi, eline geçeni hemen harcar, yarını için bir şey saklayamaz.)
- Ağaç yeşert meyve getirsin, oğlan büyüt ekmek getirsin. (erkek evlat meyve veren ağaç gibidir, günü gelince evin geçim yükünü hafifletir.)
- Ekmeği ekmekçiye ver, bir ekmek de üste ver. (verilecek ücret ne kadar çok olursa olsun, her iş uzmanına yaptırılmalıdır.)
- Ekmek aslanın ağzında. (geçim sağlayacak bir iş bulmak ve para kazanmak kolay değildir.)
- Ekmek istemez su istemez. (hiçbir masrafı yoktur.)
- Et ne kadar arık olsa üstüne ekmek yaraşır. (bilgili ve görgülü kişi, iş başında ve zengin olmasa da bilgisiz ve görgüsüz kişilerin üstünde yer alır.)
- Köpek ekmek veren (yediği) kapıyı tanır. (köpek bile kendisini besleyen yeri bilir, davranışlarıyla duygularını belli eder, insan da bundan ders almalı, gördüğü iyiliği unutmamalıdır.)
- Tuz ekmek hakkını bilmeyen kör olur. (iyiliğini gördüğü, ekmeğini yediği kimseye karşı saygısızlık ve hainlik eden kişinin sonu iyi olmaz.)
Ekmek ile İlgili Deyimler
- (bir şeye) tuz biber ekmek. (üzüntüyü, kusuru artıracak durum yaratmak.)
- (birinin) kanına ekmek doğramak. (1- birinin ölümüne yol açarak sevinmek; 2- birini küçük düşürmek, birine zarar vermek.
- (birinin) ocağına incir (darı) dikmek (ekmek) – (birinin evini barkını dağıtmak.)
- Dibine darı ekmek. (bir şeyi sonuna kadar tüketmek, bitirmek.)
- Ekmek elden su gölden. (‘kendisi çalışmayıp başkasının kazancıyla geçinme durumu‘ anlamında kullanılan bir söz.)
- Eli ekmek tutmak. (geçimini kendi emeğiyle sağlayacak duruma gelmek.)
- … fırın ekmek yemesi lazım. (‘bir duruma erişmek için pek çok emek vermesi, çalışması gerekir‘ anlamında kullanılan bir söz.)
- Peynir ekmek gibi. (1- çok revaçta, çok tutulan, beğenilen; 2- çok kolay biçimde; 3- çabucak.)
- Üstüne tuz biber ekmek. (üzüntüyü, kusuru artıracak durum yaratmak.)
- Üzerine tuz biber ekmek. (üzüntüyü, kusuru artıracak durum yaratmak.)
- Yaraya tuz biber ekmek. (bir derdin acısını çoğaltmak.)
Kaynak:
- Türk Dil Kurumu
Kerim Usta tarafından yazılan son yazılar (Hepsi)
- Sis: Doğanın Gizemli Perdesi ve Etkileri - 17 Şubat 2025
- Yahoo Mail Hesabı, Outlook Hesabına Bağlama - 16 Şubat 2025
- Ahidname Nedir? İslam Tarihinde Ahidnamelerin Rolü - 15 Şubat 2025