Rauf Denktaş (27 Ocak 1924 – 13 Ocak 2012)
Rauf Raif Denktaş, 27 Ocak 1924’te Kıbrıs’ın Baf kasabasında doğmuştur. Babası, yargıç merhum Mehmet Raif Bey’dir. Denktaş, 1,5 yaşında annesini kaybetmiş ve anneannesi ile babaannesi tarafından büyütülmüştür.
Eğitim ve İlk Çalışma Yılları
1941 yılında Lefkoşa İngiliz Okulu’ndan mezun olan Denktaş, Mağusa’da tercümanlık, mahkemede memuriyet ve İngiliz Okulu’nda öğretmenlik yapmıştır. 1944 yılında British Council’dan burs kazanarak İngiltere’ye gitmiş, 1947’de Lincoln’s Inn’den mezun olarak hukuk tahsilini tamamlamıştır. Aynı yıl Kıbrıs’a dönerek avukatlığa başlamıştır.
Siyasi Faaliyetlere Katılım
Denktaş, 1942 yılında Dr. Fazıl Küçük’le tanışarak Halkın Sesi gazetesinde yazılar yazmaya başlamış ve Kıbrıs Türk toplumunun haklarını savunmuştur. 1948’de Vali tarafından kurulan Anayasa Konseyi’nde çalışmış, Rumların baskısı sonucu kapanan konsey yerine Türk İşleri Komisyonu’nda önemli görevler üstlenmiştir.
1957 yılında savcılık görevinden istifa eden Denktaş, Kıbrıs Türk Kurumları Federasyonu Başkanlığı’na seçilmiş ve Türk Mukavemet Teşkilatı’nın (TMT) kurucuları arasında yer almıştır. TMT’nin etkin hale getirilmesinde önemli rol oynamış, EOKA saldırılarına karşı direnişi örgütlemiştir.
Kıbrıs Sorunu ve Liderlik Yılları
1959 yılında Zürih ve Londra Antlaşmaları’nın hazırlanmasında ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kuruluşunda etkin görev almıştır. 1963 olaylarından sonra Makarios tarafından “istenmeyen adam” ilan edilmiş ve Kıbrıs’a dönüşü yasaklanmıştır. Ancak Denktaş, Türk halkının direnişini örgütlemeye devam etmiş, gizli yollarla Kıbrıs’a geçerek Erenköy Savaşı’na katılmıştır.
1974 Türk Barış Harekâtı’ndan sonra Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin ilanını sağlamış ve bu devletin ilk başkanı olmuştur. 1983 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni (KKTC) ilan ederek ilk Cumhurbaşkanı olmuştur. 1990, 1995 ve 2000 yıllarında yapılan seçimlerde Cumhurbaşkanlığı görevine devam etmiş, ancak 2005 yılında aday olmamıştır.
Özel Hayatı ve Eserleri
Denktaş, İngilizce ve Rumca bilmekteydi. Eşi Aydın Hanım ile evliliğinden üç oğlu ve üç kızı olmuştur. Kızlarından birini beyin tümörü nedeniyle, oğullarından birini trafik kazasında kaybetmiştir. Denktaş’ın 50’den fazla kitabı, yüzlerce makalesi ve bir film senaryosu bulunmaktadır. Yazarlık ve fotoğrafçılık, en sevdiği uğraşlar arasında yer almıştır.
Ödülleri ve Vefatı
Denktaş, hayatı boyunca birçok ödüle layık görülmüş; Türkiye Yazarlar Birliği Şeref Üyeliği, Türk Dünyası Hizmet Ödülü, Atatürk Uluslararası Barış Ödülü gibi sayısız takdir almıştır. 6 Temmuz 2005 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Üstün Hizmet Şeref Madalyası ile onurlandırılmıştır.
Rauf Raif Denktaş, 13 Ocak 2012 tarihinde 88 yaşında Lefkoşa’da hayata gözlerini yummuştur.
Kerim Yarınıneli/KerimUsta.com
Kaynak:
- Dünya Cüzzam Günü’nde Cüzzamı Tanıyalım - 24 Ocak 2025
- Türk Edebiyatı Zirvesinde Hasan Baran’ın Üç Eseri - 23 Ocak 2025
- Küresel İklim Mücadelesi: Paris Anlaşması - 22 Ocak 2025