Beş Hececiler: Türk Şiirinde Değişim ve Yenilik

Beş Hececiler: Türk Şiirinde Değişim ve Yenilik

Beş Hececiler, Millî Edebiyat akımının etkisinde kalarak, Türk şiirinde önemli bir değişim ve yenilenme süreci başlatan şairlerden oluşan bir topluluktur. Bu topluluğu oluşturan şairler, Orhan Seyfi Orhon, Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç ve Faruk Nafiz Çamlıbel’dir.

Beş Hececiler, şiirde sade ve konuşulan Türkçe’yi kullanarak, halkın duygu ve düşüncelerine tercüman olmuşlardır. Şiirde aruz ölçüsünü bırakıp hece ölçüsünü benimsemişler, yeni nazım şekilleri ve biçimler denemişlerdir. Şiirlerinde memleket sevgisi, yurt güzellikleri, kahramanlık, aşk, ölüm, hasret gibi temaları işlemişlerdir.

Beş Hececilerin Şiir Anlayışı

Beş Hececiler, şiirde sadeliği, milliyeti ve halka seslenmeyi esas almışlardır. Şiirde aruz ölçüsünü bırakıp hece ölçüsünü benimsemişler, böylece şiiri daha anlaşılır ve halka yakın hale getirmişlerdir. Şiirlerinde konuşma dilini kullanmışlar, yabancı sözcüklerden kaçınmışlar, halkın anlayabileceği bir üslup geliştirmişlerdir.

Beş Hececiler, şiirde işledikleri temaları da millî değerlere göre belirlemişlerdir. Şiirlerinde memleket sevgisi, yurt güzellikleri, kahramanlık, aşk, ölüm, hasret gibi konuları işlemişlerdir. Bu temalar, Türk milletinin ortak duygu ve düşüncelerini yansıtmaktadır.

Beş Hececilerin Şiirlerinde Kullandıkları Ölçü, Nazım Biçimi ve Teknikler

Beş Hececiler, şiirlerinde hece ölçüsünü ustalıkla kullanmışlardır. Hece ölçüsünün en yaygın şekli olan 11’li heceyi tercih etmişler, ancak 7’li, 8’li, 9’lu, 10’lu, 12’li, 13’lü, 14’lü hecelerle de şiir yazmışlardır. Hece ölçüsünün yanı sıra, serbest müstezat, sone, terza rima, çapraz kafiye, sarma kafiye gibi nazım şekillerini de denemişlerdir.

Beş Hececiler, şiirlerinde kafiyeyi gerekli görürler, ancak zorla aramazlar. Tam, tunç ve zengin kafiyeleri kullanırlar. Redife de geniş yer verirler.

Beş Hececiler, şiirlerinde sade ve özentisiz bir dil kullanmışlardır. Konuşulan Türkçe’yi edebiyata yerleştirmişler, yabancı sözcüklerden kaçınmışlar, halkın anlayabileceği bir üslup geliştirmişlerdir. Şiirlerinde nesir cümlesini kullanmışlar, düzyazıdaki söz dizimini şiirde de görülmüştür. Şiirlerinde söz sanatlarına da yer vermişler, özellikle teşbih, istiare, mecaz, kinaye, tevriye gibi sanatları kullanmışlardır.

Beş Hececilerin Önemi

Türk şiirinde önemli bir değişim ve yenilenme süreci başlatmışlardır. Şiirde sadeliği, milliyeti ve halka seslenmeyi esas alarak, şiiri daha anlaşılır ve halka yakın hale getirmişlerdir. İşledikleri temalar da Türk milletinin ortak duygu ve düşüncelerini yansıtmaktadır. Şiirlerinde kullandıkları sade dil, millî temalar ve yenilikler, onları Türk şiirinin en önemli temsilcilerinden biri haline getirmiştir.

Beş Hececiler, Türk şiirinde önemli bir değişim ve yenilenme süreci başlatmışlardır. Şiirde sadeliği, milliyeti ve halka seslenmeyi esas alarak, şiiri daha anlaşılır ve halka yakın hale getirmişlerdir. İşledikleri temalar da Türk milletinin ortak duygu ve düşüncelerini yansıtmaktadır.

Örneğin, şiirlerinde sıklıkla memleket sevgisini işlemişlerdir. Bu temaya örnek olarak Orhan Seyfi Orhon’un “Anadolu’m” adlı şiirini verebiliriz. Bu şiirde, Orhan Seyfi Orhon, Anadolu’nun güzelliklerini ve zenginliklerini dile getirmektedir. Anadolu’nun yeşili, mavisi, sarısı ve kırmızısı gibi renkleri, Orhan Seyfi Orhon’un şiirinde birer güzellik unsuru olarak kullanılmıştır. Şiirde, Anadolu’nun her güzelliğinin birer hazine olduğu vurgusu yapılmaktadır.

Anadolu’m, güzel Anadolu’m,
Yeşilin, mavinin, sarının, kırmızının
Her rengi sende var,
Her güzellik sende var.

Diğer temalara örnek olarak da şu dörtlükleri verebiliriz:

Kahramanlık

Ey şanlı kahramanlar,
Ey şanlı şehitler,
Adınız sonsuza kadar
Türk milletinin kalbinde yaşayacak.

Bu dörtlüklerde, Faruk Nafiz Çamlıbel, Kurtuluş Savaşı’nda şehit düşen kahramanları anmaktadır. Kahramanların adlarının sonsuza kadar Türk milletinin kalbinde yaşayacağını vurgulamaktadır. Bu dörtlükler, Beş Hececilerin şiirlerinde işledikleri kahramanlık temasını yansıtmaktadır.

Aşk

Aşk, bir rüya gibi gelir,
Bir anda kaybolur gider.
Aşk, bir ateş gibi yanar,
Bir anda söner gider.

Bu dörtlüklerde, Yusuf Ziya Ortaç, aşkın geçiciliğini anlatmaktadır. Aşk, bir rüya gibi gelir ve bir anda kaybolur gider. Aşk, bir ateş gibi yanar ve bir anda söner gider. Bu dörtlükler, Beş Hececilerin şiirlerinde işledikleri aşk temasını yansıtmaktadır.

Ölüm

Ölüm, bir son değil,
Bir başlangıçtır.
Ölüm, bir kapıdan geçiştir,
Diğer dünyaya geçiştir.

Bu dörtlüklerde, Enis Behiç Koryürek, ölümü bir son değil, bir başlangıç olarak görmektedir. Ölümü, bir kapıdan diğer dünyaya geçiş olarak değerlendirmektedir. Bu dörtlükler, Beş Hececilerin şiirlerinde işledikleri ölüm temasını yansıtmaktadır.

Hasret

Hasret, bir ateştir,
Yürekleri yakan bir ateştir.
Hasret, bir sızıdır,
Yürekleri acıtan bir sızıdır.

Bu dörtlüklerde, Halit Fahri Ozansoy, hasretin verdiği acıyı anlatmaktadır. Hasret, bir ateş gibi yüreklere işler ve acı verir. Hasret, bir sızı gibi yürekleri acıtır. Bu dörtlükler, Beş Hececilerin şiirlerinde işledikleri hasret temasını yansıtmaktadır.

Kerimusta.com/Kerim Yarınıneli

Kaynaklar:

• Türk Edebiyatı Tarihi (Faruk Kadri Timurtaş)
• Türk Edebiyatı (Mehmet Kaplan)
• Türk Edebiyatı (Nihat Sami Banarlı)
• Beş Hececiler (Hecenin Beş Şairi) – Türk Dili ve Edebiyatı.(….)
• Beş Hececiler – Vikipedi. (….)