Kemal Ümmi
Kemal Ümmî’nin asıl adı İsmail’dir. XV.yüzyıl başlarında Niğde’de doğan bu şair, kaside, gazel ve mesnevi nazım şekillerinde dinî tasavvufî şiirler söylemiştir. Latîfî ve Âlî Mustafa Efendi onun Karaman’ın Lârende kasabasından olduğunu, müridlerinden menâkıbını yazan Âşık Ahmed ise Horasan’dan geldiğini söyler Şiirlerinde Ümmî Kemal mahlasını kullanmıştır.
Bazı metinlerde Kemal Bey olarak da zikredilen şairin mensuplarına Kemâlîler denir. Divanındaki bir şiirinden Halvetî tarikatına mensubiyeti ve şeyhinin Ubeydullah Hâmid olduğu öğrenilmektedir. Özellikle ilahileri ile tanınan Kemal Ümmî, yalnız Anadolu’da değil Kırım, Kazan, Başkurt ve Özbek Türkleri arasında da bilinmektedir.
(880/1475) yılında ölen şair, tekke şiirinde kendisinden sonra gelenlere örnek olmuştur. Kaside, gazel, müstezad, terkîb-i bend, tercî’-i bend, muhammes nazım şekilleriyle münacatlar ve na’tların bulunduğu bir Divan’ı vardır. Ayrıca Kırk Armağan adlı öğretici yönü ağır basan bir eseri daha bulunmaktadır. Bu eser, peygamberlerin öğütlerini içeren bir çeşit kırk hadistir.
Kemal Ümmî, dinî ve ahlâkî öğütlere yer verdiği şiirlerinde açık, anlaşılır, halkın söyleyişine yer veren bir dil kullanmıştır.
Eserleri:
- Divan (Yedisi Mesnevi 140 şiir )
- Kırk Armağan (yaklaşık 200 beyitlik bir mesnevi)
- Risâle-i Vefât (Mesnevi)
- Risâle-i Îmân
Kaynak:
- İslamansiklopedisi-kemal Ümmi
- Anadolu Üniversitesi-XIV.-XV. Yüzyıllar Türk Edebiyatı
- Antik Çin’in Muhafızları: Terra Cotta Savaşçıları - 13 Ocak 2025
- Üç Ayların Manevi Önemi ve İbadet Hayatına Etkisi - 12 Ocak 2025
- Türk Geleneklerinde Şamanizm’in Saklı Mirası - 12 Ocak 2025