“Karaman’ın Koyunu, Sonra Çıkar Oyunu” Deyiminin Anlamı
Aşağıdaki anlattığımız efsane zamanla halk arasında deyim haline gelmiştir. Üç-dört farklı şekilde anlatılsa da bana göre akla mantığa en uygun olan 2 efsaneyi size aktarmak istiyorum.
1-) Karamanoğulları ve Osmanlı İmparatorluğu yıllarca savaşmışlardır. O devrin büyükleri toplanıp, “Bu kardeş kavgasını tatlılığa bağlıyalım” diye kara verip Karaman Beyi ile Osmanlı Beyi’ni Konya’ya çağırmışlar, her iki tarafın şikayetini dinlemişler. Sözü tatlıya getirip, her iki beye de, bir daha savaş yapmamaları için yemin ettirmişler.
Karaman Beyi yemin ederken, elini koynununa götürerek: “Bu can burada kaldıkça, Osmanlı’yı kardeş bilip, kılıç çekmeyeceğime söz veriyorum” demiş. Fakat kurultaydan çıkan Karaman Beyi, kaftanının altından bir kuş çıkartıp salıvermiş ve “İşte can çıktı söz bitti” demiş. Bunu gören saraylı bir zat; “Karaman’ın koynu, sonra çıkar oyunu” der. Daha sonra bu deyim halk arasında “Karamanın Koyunu, sonra çıkar oyunu” şeklinde yayılmıştır.
Osmanlı kaynaklarında bu olay , “Karamanoğlu “Madem ki bu can bu tendedir. Memleket-i Osman’a asla yaramaz nazarla bakmayayım. Eğer bakacak olursam, kelam-ı kadim bana garim olsun” şeklinde yemin etmiş, yeminden sonra kendisine at, deve, tabl ve alem verilmiştir (818/1415)” olarak yer almaktadır. Dolayısıyla bu hikayenin gerçek olma ihtimali çok yüksektir.
2-) Moğol ordusu Konya’yı istila ettikten sonra, Karaman’ın üzerine yürüdüler. Karamanlılar basit bir harp hilesi düşündüler. Netice de Moğollar baskın yapacaklardı. Moğol ordusu Konya üzerinden Karadağ’a doğru ilerliyorlardı. O tarihte Karadağ ormanla kaplı idi. Karaman askerleri koyun postuna bürünerek, bir koyun sürüsünün arasına karıştılar.
Sürü ile birlikte Moğol ordusuna doğru yaklaşmaya başladılar. Moğol ordusu, sürüyü gasbetmek, yiyip içmek için bir kaç koyun yakalayıp kestiler, kızarttılar ve içkiyle beraber yemeye başladılar. Tam sızdıkları sırada, koyun postuna bürünen Karaman askerleri üzerlerindeki postları atarak, Moğolların üzerlerine çullandılar. Bir yandan da ormanda gizlenmiş bulunan esas ordu, Moğollara hücum etti. Bütün Moğol ordusu orada yok edildi. Tek tük kaçıp kurulabilen Moğollar da etrafa bu deyimi yaydılar.
Artık dış görünüşüne bakıp ta aldanan kişiler “Karamanın Koyunu,sonra çıkar oyunu…“demeden edemiyorlar .”Bir şeyin iyi ya da kötü olup olmadığı sonradan anlaşılır” şeklinde kullanımı da mevcuttur.
- Çimariva: Denizcilik Tarihinden Günümüze Bir Gelenek - 9 Aralık 2024
- Ziya Gökalp: Türkçülüğün Büyük Düşünürü - 8 Aralık 2024
- Beynimizin Depolama Gücü ve Teknolojiyle Yarışı - 7 Aralık 2024