Hatiboğlu
Doğum tarihi hakkında kaynaklarda tam bir bilgiye rastlanmayan Hatiboğlu’nun 1451-1456 arası öldüğü tahmin edilmektedir. Bahrü’l-Hakâyık, Letâif-nâme ve Ferah-nâme adlı eserleriyle bu yüzyılın önemli mesnevi şairlerinden biridir.
1465 beyitten oluşan ve mefâ’îlün mefâ’îlün fe’ûlün vezniyle yazılmış olan Bahrü’l-Hakâyık, Hacı Bektaş-ı Velî’nin Arapça mensur Makalât’ının manzum bir çevirisidir. Dinî-didaktik bir eser olan Bahrü’lHakâyık’ta bazı ayetlerin açıklamaları yapılmıştır.
1414’te yazılan Letâif-nâme, Arapça mensur bir Sûre-i mülk şerhi’nin manzum tercümesidir. Eserin başındaki tevhid, na’t, münacat, dört halifenin övgüsü, tercüme sebebi, mu’cizât-ı Nebî ve mirâc kısımları ile hatime kısmı teliftir. Bahrü’l-Hakâyık’la aynı vezinle yazılan ve dinî-didaktik bir mesnevi olan eser, yaklaşık 4000 beyitten oluşmaktadır.
Hatiboğlu, Mevlânâ ile diğer kişiler hakkında Bahrü’l-Hakâyık’ta yazdığı beyitleri Letâif-nâme’de tekrarlamıştır. Hatiboğlu’nun 1426’da yazıp II. Murad’a sunduğu Ferah-nâme, konusu yüz hadis olan nasihat-nâme türünde dinî bir eserdir.
Fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün vezniyle yazılan mesnevi, 6000 beyittir. Hatiboğlu, eserini Arapçadan tercüme ettiğini belirtmiş, ancak asıl eserin adını bildirmemiştir. Şair, tercümeye ilâveler yaparak ve bazı tasarruflarda bulunarak eserini telif bir hâle getirmiştir.
Eserlerinde sanat gayesi gütmeyen ve sade bir dil kullanan Hatiboğlu, Farsça terkiplere çok az yer vermiştir. Hatiboğlu’nun eserleri, şiir ve sanat yönünden zayıf olmakla birlikte XV. yüzyılın dil özellikleri bakımından da zengin olup kültür tarihi bakımından önemlidir.
Kaynak:
- Anadolu üniversitesi-XIV.-XV. Yüzyıllar Türk Edebiyatı
Bir yanıt yazın