FATİH SULTAN MEHMED’İN KUDÜS FERMANI
Fatih Sultan Mehmet Han hz.lerinin kendi el yazısıyla yazıp tasdik ederek ihsan buyurduğu yüce emir (ferman) dir; ki, gereği yerine getirile. Her kim, bu, Padişah’ın kendi el yazısı ile yazarak tasdik ettiği fermanını feshederse (hükümsüz kılarsa) Allah’ın laneti onun üzerine olsun.-Allah’ın yardımı ve nusreti kıyamet sabahına kadar O’nunla olsun- Fatih Sultan Mehmed’in bu fermanı yazmasının sebebi ve gerekçesi şudur:Allah’ın izni ve Resul-ü Ekrem efendimizin hurmeti ile Kostantiniyye (İstanbul) şehri fetholunduğunda, her taraf ve kesimden şahlar, krallar ve devlet adamları devlet merkezi İstanbula gelip, fethi tebrik ettikleri günlerde, Kudüs-ü şerifte bulunan Rumların Patriği Atnasyos ismindeki rahip de kendi arzularıyla İstanbul’a gelip tebrik ve saygılarını sundu. Ellerinde bulunan ve Peygamber efendimiz Hz. Muhammed (sav), Hz. Ömer (ra) ve önceki İslam hükümdarlarının kendilerine vermiş oldukları imzalı, mühürlü fermanları göstererek; bu fermanlarda bulunan hakları bulundukları yerlerde ayniyle sahip olarak tasarruf etme haklarının devamını bizden de rica etti. Ki bunlar şunlardır:
Fermanlarda mevcut olan gölgelikler, bütün namazgahlar,ziyaret yerleri, Gürcü Manastırı olan Mir Yakup ve Kudsü Şerifin dışında kalan manastırlar, kiliseler, Hz. İsa (as)’ın doğduğu yer olan Büyük Beytullahim Kilisesi ve mağarası, kiliseye ait kuzey, kıble ve batı taraflarındaki kapılara ait üç adet anahtar, bütün Hristiyan dinine mensup insanlar, Kudsü şerif patrikleri ve yardımcılarına ait eşyalar bac (nakliyeden alınan vergi), harac (müslüman olmayanlardan alınan vergi, cizye) ve sair örfi vergilerden muaf ve salim olmalarıdır.
Şimdi Hz. Peygamber (as), Hz. Ömer (ra) ve geçmişteki hükümdarlar (sultanlar) tarafından tasdikli fermanlarla ihsan edilen haklar, benim tarafımdan da tasdiklenerek fermanım olmuştur.
Yönetimim ve iktidarım altında olan memleketlerimde denizden ve karadan, devirlerinde hakim durumunda olan idarecilerim, Kudüs-ü şerifin yukarda zikri geçen patrik ve ruhbanlarını korumalılar ve başkalarının onları rencide etmesine müsaade etmemeliler.
Eğer, Resul-ü Ekrem efendimiz (as)’ın kendi mühürleriyle imzalı, Hz. Ömer (ra)’ın kufi yazı ile yazılmış imzalı ve tasdikli ve eski hükümdarların verdiği fermanlarla; benim bu, eskiden verilmiş olan bu hakları aynıyla muhafaza eden fermanımda bulunan hakları, benden sonra gelecek padişahlardan, vezirlerden (bakanlar), alimlerden, yerel yöneticilerden ve sair Ümmet-i Muhammd’den para veya hatır için ortadan kaldırmaya kalkışırlarsa Allah’ın ve Resulü’nün hışmına (gazabına) uğrasınlar. Bu böyle bilinsin, fermanımıza itimat edilsin ve gereği yerine getirilsin.
Fermanın yazılış tarihi: 862 hicri senesi Şevval ayının ortaları İstanbul (Kostantıniyye)”
Kaynak:
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Kilise Defteri, no: 8
Herkes Cennete Gitmek İster ama Hiç Ölmeden Cennete Gidilir mi?