En son Güncelleme tarihi ve güncelleyen: 9 Mayıs 2020 Kerim Usta
Dipnotlar:
_________________________
[1] Bekir Sıtkı Baykal, “Uzun Hasan’ın Osmanlılara Karşı Katî Mücadeleye Hazırlıkları ve Osmanlı Akkoyunlu Harbinin Başlaması”, Belleten, C. XXI, S. 81-84, T.T.K., Yay., Ankara, 1957, s. 261.
[1] İsmet Miroğlu, “Fetret Devrinden II. Bâyezid’e Kadar Osmanlı Siyasî Tarihi”, Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, C. X, Çağ Yayınları, İstanbul, 1989, s. 234.
[1] Baykal, A.g.mk., s. 262-263.
[1] Ebû Bekr-i Tihrânî, Kitâb-i Diyârbakriyya, Akkoyunlular Tarihi, (Yay. Necati Lugal-Faruk Sümer), C. I-II, T.T.K. Yay., (2. Baskı), Ankara, 1993.
[1] Şerafettin Turan, “Fatih Mehmed-Uzun Hasan Mücadelesi ve Venedik”, Tarih Araştırmaları Dergisi, C. III, S. 4-5, A.Ü.D.T.C.F., Ankara, 1965, s. 65.
[1] Selahattin Tansel, Fatih Sultan Mehmed’in Siyasi ve Askeri Faaliyeti, M.E.B., İstanbul, 1999, s. 263-264; Turan, A.g.mk., s. 66-67.
[1] Tihrânî, A.g.e., C. II, s. 384.
[1] Tihrânî, A.g.e., C. II, s. 385 vd.; Baykal, A.g.mk., s. 263.
[1] Hoca Sadettin Efendi, Tacü’t-Tevârih, (Haz. İsmet Parmaksızoğlu), C. III, K. B. Yay., Ankara, 1992, s. 47-48.
[1] Tansel, A.g.e., s. 265.
[1] Mustafa Çetin Varlık, “Ak Koyunlular”, Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, C. VIII, Çağ Yayınları, İstanbul, 1989, s. 421.
[1] Tursun Bey, Târih-i Ebu’l-Feth, (Haz. Mertol Tulum), İstanbul, 1977, s. 109.
[1] Tansel, A.g.e., s. 266.
[1] Baykal, A.g.mk., s. 264; Turan, A.g.mk., s. 67.
[1] İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, C. II, (5. Baskı), T.T.K. Yay., Ankara, 1988, s. 88.
[1] Baykal, A.g.mk., s. 264.
[1] Uzunçarşılı, A.g.e., C. II, s. 89.
[1] Seyfettin Erşahin, Akkoyunlular: Siyasal, Kültürel, Ekonomik ve Sosyal Tarih, Ankara, 2002, s. 80-81.
[1] Turan, A.g.mk., s. 75-76.
[1] Feridun Emecen, “Kuruluştan Küçük Kaynarca’ya”, Osmanlı Devleti Tarihi, C. I, Feza Yay., İstanbul, 1999, s. 25-26.
[1] Şehabettin Tekindağ, “Fatih Devrinde Osmanlı-Memlûklu Münasebetleri”, İ. Ü. Tarih Dergisi, S. 30, Mart 1976; geniş bilgi için bu makaleye bakınız.
[1] Uzunçarşılı, A.g.e., C. II, s. 90-91.
[1] Faruk Sümer, “Akkoyunlular”, İslam Ansiklopedisi, C. II, T.D.V.Yay., İstanbul, 1989, s. 272.
[1] Mükrimin Halil Yinanç, “Akkoyunlular”, İslam Ansiklopedisi, C. I, M.E.B., İstanbul, s. 260 .
[1] Tansel, A.g.e., s. 288-289.
[1] Tansel, A.g.e., s. 290; Aynı sayfanın dipnotunda: “Topkapı Srayı Müzesi Arşivinde 8363 numaralı vesika, son tarafı noksan ve tarihi yoktur”, demektedir. Fatih bu mektubu Mısır sultanına göndermiştir.
[1] Yinanç, “Akkoyunlular”, İ.A., C. I, s. 260; Tansel, A.g.e., s. 291-292.
[1] Baykal, A.g.mk., s. 272; Müellif makalesinin dipnotunda adı geçen fetihnâme için “bak: vesika nr. IV” ve Uzun Hasan’ın mektubu için “bak: Topkapı Müzesi Arşiv Kılavuzu, Nr. I, 6” diyerek belirtmiştir.
[1] İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Anadolu Beylikleri, T.T.K. Yay., Ankara, 1988, s. 33; Osmanlı Tarihi, C. II, s. 93-94; Tansel, A.g.e., s. 294-295.
[1] Göknur Göğebakan, “Doğu Anadolu’nun Osmanlı Hakimiyetine Girişi”, Türkler, C. IX, Ankara, 2002, s. 462.
[1] Walther Hınz, Uzun Hasan ve Şeyh Cüneyd, (XVI. Yüzyıl’da İran’ın Milli Bir Devlet Haline Yükselişi), (Çev. Tevfik Bıyıkoğlu), T.T.K. Yay., Ankara, 1992, s. 40-41; John E. Woods, Akkoyunlular, (Çev. Sibel Özbudun), Milliyet Yay., İstanbul, 1993, s. 172.
[1] Woods, A.g.e., s. 195; Göğebakan, A.g.mk., s. 462.
[1] Baykal, A.g.mk., s. 270.
[1] Turan, A.g.mk., s. 88.
[1] Turan, A.g.mk., s. 90-91; Dipnotu’nda: Uzun Hasan’ın Kıbrıs Kralı’na ve Rodos Şövalyeler Reisi’ne gönderdiği Arapça mektuplar ile Alâi Bey’e yolladığı Farsça mektubun asılları Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi’nde, sırasıyla; Evrak Nr. 9662, 8344 ve 3127’de bulunduğuna göre bu mektupların Osmanlılar’ın eline düştüğü anlaşılıyor, demektedir.
[1] Turan, A.g.mk., s. 93.
[1] Turan, A.g.mk., s. 95.
[1] Ahmed Feridun Bey, Münşeatü’s-Selâtin, C. I, İstanbul, 1274 h., s. 278-279;Tansel, A.g.e., s. 310-311.
[1] Tansel, A.g.e., s. 313-314; Osmanlı ordusu hakkında bazı kaynaklar farklı rakamlar vermektedir. Aşık Paşa-zâde yüz bin’den fazla olduğunu belirtmiştir.
[1] Erşahin, A.g.e., s. 101.
[1] Turan, A.g.mk., s. 108-109.
[1] Turan, A.g.mk., s. 116-117.
[1] Hınz, A.g.e., s. 54-55.
[1] Halil İnalcık, “Mehmed II.”, İslam Ansiklopedisi, C. VII, M.E.B., İstanbul, 1988, s. 526.
[1] Feridun Bey, A.g.e., C. I, s. 278-279.
[1] İnalcık, “Mehmed II.”, İ.A., C. VII, s. 526; Turan, A.g.mk., s. 120; Tansel, A.g.e., s. 316.
[1] İnalcık, A.g.md., aynı yer; Tansel, A.g.e., s. 317;Turan, A.g.mk., s. 120; Erşahin, A.g.e., s. 102.
[1] Şehabettin Tekindağ, Fatih’den III. Murad’a Kadar Osmanlı Tarihi (1451-1574) , İstanbul, 1977, s. 48.
[1] İnalcık, A.g.md., s. 526; Yinanç, “Akkoyunlular”, İ.A., C. I, s. 260; Turan, A.g.mk., s. 122; Tansel, A.g.e., s. 318.
[1] Mehmed Neşrî, Kitâb-ı Cihan-nümâ (Neşri Tarihi), (Yay. Faik Reşit Unat- Mehmet Altay Köymen), C. II, T.T.K., Yay., Ankara, 1987, s. 813-815.
[1] Âşık Paşaoğlu, Âşık Paşaoğlu Tarihi, (Atsız), (2. Baskı), M.E.B., İstanbul, 1992, s. 152-153.
[1] İnalcık, A.g.md., s. 526; Varlık, “Ak Koyunlular”, D.G.B.İ.T., C. VIII, s. 425-426.
[1] Tansel, A.g.e., s. 323; Akkoyunlular’dan beş bin kişi ile yüz yetmiş komutan esir edilmiştir, demektedir.
[1] İnalcık, A.g.md., s. 527; Tekindağ, A.g.e., s. 49; Fatih ile Uzun Hasan’ın anlaşma belgeleri, T.S.M.A., Ev. Nr. 8353, 3130.
[1] Tekindağ, A.g.e., s. 49-50; İnalcık, A.g.md., s. 527.
[1] İlhan Erdem-Mustafa Uyar, “Akkoyunlular Akkoyunlular’ın Tarih Sahnesine Çıkışı”, Türkler, C. VI, Ankara, 2002, s. 878.
[1] Hınz, A.g.e., s. 57-58; Erdem; A.g.mk., s. 878.
[1] İnalcık, A.g.md., s. 527; Tekindağ, A.g.e., s. 50; Yinanç, A.g.md., s. 260.
[1] Turan, A.g.mk., s. 138.
[1] Faruk Sümer, Safevî Devleti’nin Kuruluş ve Gelişmesinde Anadolu Türkleri’nin Rolü, T.T.K. Yay., Ankara, 1992, s. 1-4; Tekindağ, A.g.e., s. 50; Yinanç, A.g. md., aynı yer.
KAYNAKÇA:
AHMED FERİDUN BEY; Münşeatü’s-Selâtin, C. I-II, İstanbul, 1274-1275 h.
Âşık Paşaoğlu, Âşık Paşaoğlu Tarihi, Atsız, (2. Baskı), M.E.B., İstanbul, 1992.
BAYKAL, Bekir Sıtkı; “Uzun Hasan’ın Osmanlılara Karşı Katî Mücadeleye Hazırlıkları ve Osmanlı Akkoyunlu Harbinin Başlaması”, Belleten, C. XXI, S. 81-84, T.T.K. Basımevi, Ankara, 1957, ss. 261-281.
Ebû Bekr-i Tihrânî; Kitâb-i Diyârbakriyya, Akkoyunlular Tarihi, C. I-II, (Yay., Necati Lugal-Faruk Sümer), T.T.K.Yayınları, (2. Baskı), Ankara, 1993.
EMECEN, Feridun; “Kuruluştan Küçük Kaynarca’ya”, Osmanlı Devleti Tarihi, C. I, Feza Yay., (C. I-II), İstanbul, 1999.
ERDEM, İlhan-Mustafa Uyar; “Akkoyunlular Akkoyunlular’ın Tarih Sahnesine Çıkışı”, Türkler, C. VI, (C. I-XXI), Ankara, 2002, ss. 873-881.
ERŞAHİN, Seyfettin; Akkoyunlular: Siyasal, Kültürel, Ekonomik ve Sosyal Tarih, Ankara, 2002.
GÖĞEBAKAN, Göknur; “Doğu Anadolu’nun Osmanlı Hakimiyetine Girişi”, C. IX, Türkler, Ankara, 2002, ss. 459-469.
HINZ, Walther; Uzun Hasan ve Şeyh Cüneyd, (XVI. Yüzyıl’da İran’ın Milli Bir Devlet Haline Yükselişi), (Çev. Tevfik Bıyıkoğlu), T.T.K. Yay., Ankara, 1992.
Hoca Sadettin Efendi; Tacü’t-Tevârih, (Haz. İsmet Parmaksızoğlu), C. I-V, K.B. Yay., Ankara, 1992.
İNALCIK, Halil; “Mehmed II.”, İslam Ansiklopedisi, C. VII, M.E.B., (C. I-XII), İstanbul, 1988, ss. 506-535.
Mehmed Neşrî; Kitâb-ı Cihan-nümâ (Neşri Tarihi), Yay. Faik Reşit Unat- Mehmet Altay Köymen, C. I-II, T.T.K. Yay., Ankara, 1987.
MİROĞLU, İsmet; “Fetret Devrinden II. Bâyezid’e Kadar Osmanlı Siyasî Tarihi”, Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, C. X, Çağ Yayınları, (C.I-XV), İstanbul, 1989, ss. 167-286.
SÜMER, Faruk; Safevî Devleti’nin Kuruluş ve Gelişmesinde Anadolu Türkleri’nin Rolü, T.T.K., Yay., Ankara,1992.
____________ ; “Akkoyunlular”, İslam Ansiklopedisi, C. II, T.D.V. Yay., (I-XXV devam ediyor), İstanbul, 1989, ss. 270-274.
TANSEL, Selahattin; Fatih Sultan Mehmed’in Siyasi ve Askeri Faaliyeti, M.E.B., İstanbul, 1999.
TEKİNDAĞ, Şehabettin; “Fatih Devrinde Osmanlı-Memlûklu Münasebetleri”, İ. Ü. Tarih Dergisi, S. 30, Mart 1976, ss. 73-86.
____________ ; Şehabettin; Fatih’den III. Murad’a kadar Osmanlı Tarihi (1451-1574) , İstanbul, 1977.
Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi, Ev. Nr. 3127, 3130, 8344 , 8353, 8363, 9662.
Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi Kılavuzu, Nr. I, 6.
TURAN, Şerafettin; “Fatih Mehmed-Uzun Hasan Mücadelesi ve Venedik”, Tarih Araştırmaları Dergisi, C. III, S. 4-5, A.Ü.D.T.C.F., Ankara, 1965, ss. 63-138.
Tursun Bey; Târih-i Ebu’l-Feth, (Haz. Mertol Tulum), İstanbul, 1977.
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı; Osmanlı Tarihi, C. I-VIII, (5. Baskı), T.T.K. Yay., Ankara, 1988.
____________ ; İsmail Hakkı; Anadolu Beylikleri, T.T.K. Yay., Ankara, 1988.
VARLIK, Mustafa Çetin; “Ak Koyunlular”, Doğuştan Gününmüze Büyük İslam Tarihi, C. VIII, Çağ Yay., İstanbul , 1989, ss. 407-439.
WOODS, John E.; Akkoyunlular, (Çev. Sibel Özbudun), Milliyet Yay., İstanbul, 1993.
YİNANÇ, Mükrimin Halil; “Akkoyunlular”, İslam Ansiklopedisi, C. I, M
